Traballadores Autónomos
-
NORMATIVA
-
Autónomos. Xeral
-
Autónómos. Específica
-
RR carácter especial
-
Outra
-
-
RECURSOS
-
Prevención10
-
Programa de vixilancia da saúde dos traballadores/as autónomos/as
-
-
DOCUMENTACIÓN
-
Estudos e análises
-
Guías técnicas
-
Folleto "Súmate á prevención de riscos laborais no emprego autónomo"
-
-
FORMACIÓN
-
Oferta formativa do Issga
-
-
INFORMACIÓN ADICIONAL
-
Grupos de traballo
-
Coordinación de actividades preventivas
-
NORMATIVA
1. AUTÓNOMOS. XERAL
- Lei 31/1995, do 8 de novembro, de Prevención de riscos laborais (artigo 3, 24)
- Real decreto lexislativo 5/2000, do 4 de agosto, polo que se aproba o Texto Refundido da Lei sobre Infraccións e sancións na orde social (artigos 12.13, 12.27, 12.28, 13.7, 13.15, 13.16)
- Real decreto 1273/2003, do 10 de outubro, polo que se regula a cobertura das continxencias profesionais dos traballadores incluídos no réxime especial da seguridade social dos traballadores por conta propia ou autónomos, e a ampliación da prestación por incapacidade temporal para os traballadores por conta propia
- Real decreto 171/2004, do 30 de xaneiro, polo que se desenvolve o artigo 24 da Lei 31/1995, do 8 de novembro, de Prevención de Riscos Laborais, en materia de coordinación de actividades empresariais (artigo 4, 9)
- Lei 20/2007, do 11 de xullo, do Estatuto do traballo autónomo (artigos 4, 5, 8, 11.1 e 11.2, 16 e DA 12ª)
- Real decreto 197/2009, do 23 de febreiro, polo que se desenvolve o Estatuto do traballo autónomo en materia de contrato do traballador autónomo economicamente dependente e o seu rexistro e créase o Rexistro estatal de asociacións profesionais de traballadores autónomos
2. AUTÓNOMOS. ESPECÍFICA
- Real decreto 1627/1997, do 24 de outubro, polo que se establecen disposicións mínimas de seguridade e saúde nas obras de construción (artigo 2, 10, 12)
- Lei 32/2006, do 18 de outubro, reguladora da subcontratación no sector da construción (artigo 3, 5, 7, 8. Disposición adicional 1ª)
- Real decreto 1109/2007, do 24 de agosto, polo que se desenvolve a Lei 32/2006, do 18 de outubro , reguladora da subcontratación no sector da construción (artigo 15)
- Real decreto 128/2013, do 22 de febreiro, sobre ordenación do tempo de traballo para os traballadores autónomos que realizan actividades móbiles de transporte por estrada
3. RRLL CARÁCTER ESPECIAL
- Real decreto 1368/1985, do 17 de xullo, polo que se regula a relación laboral de carácter especial dos minusválidos que traballen nos centros especiais de emprego (artigo 6.2, 8.3, 12.a)
- Real decreto 1435/1985, do 1 de agosto, polo que se regula a relación laboral especial dos artistas en espectáculos públicos (artigo 2)
- Real decreto 782/2001, do 6 de xullo, polo que se regula a relación laboral de carácter especial dos penados que realicen actividades laborais en talleres penais e a protección de Seguridade Social dos sometidos a penas de traballo en beneficio da comunidade (artigo 13)
- Real decreto 1331/2006, do 17 de novembro, polo que se regula a relación laboral de carácter especial dos avogados que prestan servizos en despachos de avogados, individuais ou colectivos (artigo 5.3.b)
- Real decreto 1620/2011, do 14 de novembro, polo que se regula a relación laboral de carácter especial do servizo do fogar familiar (artigo 7.2 )
4. OUTRA
- Lei 45/1999, do 29 de novembro, sobre o desprazamento de traballadores no marco dunha prestación de servizos transnacional (Véxase Disposición adicional 1ª RD 1109/2007 e artigo 10 RDL 5/2000)
- Real decreto 63/2006, do 27 de xaneiro, polo que se aproba o Estatuto do persoal investigador en formación (artigo 6.d)
- Real decreto 519/2006, do 28 de abril, polo que se establece o Estatuto dos cooperantes (artigo 10.1.e)
- Real decreto 1791/2010, do 30 de decembro, polo que se aproba o Estatuto do Estudante Universitario (artigo 7.1.n, 13.2.g)
- Resolución do 14 de novembro de 2011, da Secretaría de Estado de Emprego, pola que se publica o Acordo do Consello de Ministros do 28 de outubro de 2011, polo que se aproba a Estratexia Global para o emprego dos traballadores e as traballadoras de máis idade 2012-2014 (Estratexia 55 e má..
- Orde ESS/2518/2013, do 26 de decembro , pola que se regulan os aspectos formativos do contrato para a formación e a aprendizaxe, en desenvolvemento do Real decreto 1529/2012, do 8 de novembro , polo que se desenvolve o contrato para a formación e a aprendizaxe e establécense as bases.. (artigo 12)
- Real decreto 592/2014, do 11 de xullo , polo que se regulan as prácticas académicas externas dos estudantes universitarios (artigos 9 e 11)
- Lei 45/2015, do 14 de outubro, de Voluntariado (artigos 11,12,16 e 18)
- Real decreto lexislativo 2/2015, do 23 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da Lei do Estatuto dos traballadores (artigo 13.4) ( traballo a distancia)
- Traballadores do mar
RECURSOS
Máis dun millón de pequenas empresas son unha parte esencial do tecido empresarial do noso país, xa que empregan á cuarta parte da poboación traballadora. Nelas, a prevención de riscos laborais é fundamental xa que concentran unha parte importante dos accidentes laborais. Para estas empresas, o Ministerio de Emprego e Seguridade Social e o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo, coa colaboración de todas as Comunidades Autónomas, puxeron en marcha un servizo gratuíto de asesoramento público ao empresario en materia de prevención de riscos laborais.
Agora, dunha maneira moi sinxela poderás integrar a prevención dos riscos laborais no sistema xeral de xestión da túa empresa, evitando custos, danos aos traballadores e baixas laborais, o que aumentará a produtividade do teu negocio.
Dentro do asesoramento que vén realizado o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo (INSHT) a través do servizo público PREVENCION10.es podemos atopar as seguintes:
- Avalía-t: ten por obxecto o establecemento do plan de prevención, a avaliación de riscos e a súa planificación nas empresas de menos de dez traballadores
- Stop riscos laborais: consiste nun servizo telefónico de asistencia e orientación á pequena empresa. 901 25 50 50
- T-formas: destinada a facilitar ao empresario o cumprimento das súas obrigacións, permitíndolle complementar a súa formación en materia preventiva e, en particular, sobre a prevención dos riscos específicos da súa actividade.
- Autoprevent: con ela facilitarase aos traballadores autónomos sen empregados ao seu cargo o asesoramento técnico necesario para o cumprimento dos seus deberes en materia de prevención de riscos laborais e promoverase formación adaptada ás peculiaridades deste colectivo.
O ISSGA ofrécelles aos/ás traballadores/as autónomos/as en xeral e socios/as cooperativistas que teñan a condición de traballador/a autónomo/a, que coticen no RETA (Réxime Especial de Traballadores Autónomos), incluídos os/as do Sistema Especial de Traballadores Agrarios, a posibilidade de realizar un control da vixilancia da saúde dirixido a favorecer a detección de enfermidades profesionais ou patoloxías laborais propias da súa actividade laboral.
Aos/ás interesados/as faráselles un recoñecemento médico, totalmente gratuíto, nos centros do ISSGA. Non hai data límite para solicitalo, é unha acción permanente.
Este exame médico constará de varias partes:
• Anamnese e historia clínica individualizada do traballador
• Historia laboral
• Exploración física específica
• Estudos complementarios:
o Control - visión.
o Tonometría.
o Probas de funcionalismo pulmonar
o Audiometría tonal liminar por vía aérea e ósea
o Impedanciometría
o Electrocardiograma
o Análise clínico:
- Bioquímica
- Hematoloxía e fórmula leucocitaria
- Velocidade de sedimentación
- Probas inmunolóxicas: PSA (a homes de 45 ou máis anos). Aos traballadores/as do sector agrario efectuaráselle a reacción antibrucela (Rosa de Bengala) e no caso de positividade, a seroaglutinación en tubo para brucela abortus
- Análise de ouriños
• Outras probas que sexan necesarias, a criterio do médico e en función dos riscos do traballo
• Elaboración e envío dun informe médico coa impresión diagnóstica
• Recomendacións
No caso de que estean interesados/as, cada traballador/a deberá cumprimentar a solicitude e remitila ao Centro do ISSGA correspondente.
DOCUMENTACIÓN
-
ESTUDOS E ANÁLISES
- Trabajadores autónomos: perfil sociodemográfico y siniestralidad laboral. Año 2014
- Trabajadores autónomos: perfil sociodemográfico y siniestralidad laboral. Año 2013
- Análisis de la siniestralidad en trabajadores autónomos 2012
- Análisis de la siniestralidad en trabajadores autónomos 2011
- Análisis de la siniestralidad en trabajadores autónomos 2010
- Análisis de la siniestralidad en trabajadores autónomos año 2009
- Perfil de riesgos y morbilidad atribuible al trabajo en trabajadores autónomos: análisis comparativo con asalariados
-
GUÍAS TÉCNICAS
-
Guía técnica para a avaliación e prevención dos riscos relativos ás obras de construción
FORMACIÓN
A Lei de prevención de riscos laborais establece entre outras obrigas, a de proporcionar aos traballadores formación suficiente e axeitada sobre os riscos que afectan os seus postos de traballo.
Así mesmo, a lei encomenda ás administracións públicas o desenvolvemento de accións de formación, información e divulgación que contribúan, xunto aos empresarios e traballadores, ao logro dos obxectivos de mellora progresiva das condicións de vida no traballo.
Neste liña, a oferta formativa do Instituto Galego de Seguridade e Saúde Laboral (ISSGA), que se desenvolve nos centros de seguridade e saúde laboral, ten o propósito de proporcionar formación de calidade en materia de prevención de riscos laborais e dar cumprimento ao Plan estratéxico de prevención de riscos Laborais 2017 – 2020.
A formación, xunto coa información, promoción e asesoramento en materia de seguridade laboral, constitúe unhas das ferramentas máis axeitadas para promover unha auténtica cultura preventiva no conxunto da sociedade.
Co obxectivo de promover, sensibilizar e incrementar os coñecementos en materia de prevención de riscos laborais, elaborouse este programa de actividades formativas que agardamos axude á mellora das condicións de seguridade e saúde laboral no traballo.
Información Xeral
Dende o ano 2009 incorporouse á oferta formativa a modalidade de formación a distancia, cun curso básico de prevención de riscos laborais de 60 horas, que corresponde ao contido mínimo do programa de formación, para o desempeño das funcións de nivel básico, establecido no Anexo IV-A) do Regulamento dos Servicios de Prevención, cun engadido sobre prevención de riscos laborais dende a perspectiva de xénero.
As actividades formativas presenciais impartiranse por técnicos especialistas nas distintas disciplinas preventivas e realizaranse nos centros provinciais de seguridade e saúde laboral de xeito gratuíto e con carácter xeral, en xornada de mañá.
O número de prazas é limitado, polo que a selección dos asistentes se realizará en función dos distintos criterios como son as necesidades de homoxeneización do grupo, vinculación laboral coa prevención, incorporación ou mellora laboral e orden de inscrición.
Para a impartición dos cursos esixirase un número mínimo de alumnos.
As solicitudes de inscrición poderán facerse a través do apartado de formación da páxina web do ISSGA, http://issga.xunta.gal, ou cubrindo o documento anexo que deberá ser achegado ao centro de seguridade e saúde laboral onde teña lugar a acción formativa.
O PRAZO DE INSCRICIÓN ABRIRASE UN MES ANTES DA DATA DE INICIO DA ACTIVIDADE FORMATIVA. Unha vez finalizado o proceso de selección, comunicarase a admisión dos participantes seleccionados. A persoa admitida que non puidera acudir comunicarao ao ISSGA, coa suficiente antelación, para posibilitar que outra persoa poida beneficiarse desa formación.
A falta de asistencia superior ao 10% das horas lectivas programadas, aínda estando xustificadas no prazo e forma, imposibilitará a expedición do diploma correspondente.
Ao rematar as actividades previstas entregarase diploma ou certificado de asistencia.
O ISSGA reserva para si calquera modificación sobre a programación das accións formativas, logo do aviso aos interesados, sen prexuízo de publicalo coa antelación suficiente na súa páxina web.
INFORMACIÓN ADICIONAL
A Comisión Nacional de Seguridade e Saúde no Traballo (CNSST), na súa reunión plenaria do 26 de xaneiro de 2005, acordou a creación dun Grupo de Traballo de carácter estable para o estudo e a análise das condicións de seguridade e saúde no traballo en relación cos traballadores autónomos.
O Grupo constituíuse o 29 de xuño de 2005, e os seus traballos oriéntanse ao estudo de: a información relativa ás condicións de seguridade e saúde no traballo dese colectivo, e da lexislación aplicable en materia preventiva, tendo en conta a experiencia doutros Estados, incluíndo a consulta a Grupos e Organizacións de representación dos traballadores autónomos, e á proposta de liñas de investigación para a súa mellora, incluíndo, no marco do establecido na Recomendación do Consello da Unión Europea do 18 de febreiro de 2003 (D.O.C.E. 28-2-2003), as propostas para a adopción de medidas en relación coa promoción e apoio da prevención, a realización de campañas de información, a formación preventiva e a cualificación suficiente deste colectivo e o acceso á vixilancia específica da saúde.
Igualmente, dada a equiparación paulatina que se está producindo en materia de cobertura das continxencias profesionais entre os traballadores por conta propia e por conta allea, tras a publicación do RD 1273/2003, do 10 de outubro (BOE 22-10-2003), este Grupo terá como cometido a análise das causas mais frecuentes de accidentabilidade e as enfermidades do traballo no devandito colectivo, así como a incidencia de tales accidentes de traballo e enfermidades profesionais nas estatísticas en materia de sinistralidade , así como a elaboración de propostas para o estudo pormenorizado e desagregado destas estatísticas.
Na súa reunión o 26 de outubro de 2005, o Grupo de Traballo acordou a creación dun subgrupo para estudar a aplicación da coordinación de actividades en materia de prevención de riscos laborais polo traballador autónomo.
Durante o ano 2005 o Grupo mantivo dúas reunións de traballo. Nas reunións celebradas debatéronse as liñas para seguir, acordando a creación dun Subgrupo de Traballo para estudar a “Aplicación da coordinación de actividades en materia de prevención de riscos laborais polo traballador autónomo”
Entre os traballos realizados por este Grupo están a recompilación de datos sobre a distribución de traballadores autónomos nas distintas actividades económicas e de estatísticas sobre a sinistralidade coñecida neste colectivo.
Durante o ano 2006 o Grupo celebrou unha reunión de traballo.
Como resultado dos seus traballos, o Subgrupo redactou un documento no que se analizan os problemas que expón aos traballadores autónomos a obrigación de coordinación prevista no artigo 24 da Lei 31/95, do 8 de novembro, de prevención de riscos laborais e desenvolvida no Real Decreto 171/2004, do 30 de xaneiro . Así mesmo, no citado texto propóñense fórmulas que pretenden ser eficaces para facilitar aos Traballadores Autónomos o cumprimento da devandita obrigación.
Unha vez que se aprobe polo Grupo de Traballo , devandito Documento elevarase para a súa consideración no próximo Pleno.
Doutra banda, o Grupo acordou iniciar dúas novas liñas de traballo, en relación con:
- Análise dos sectores de maior ou especial perigo
- Formación
Durante o ano 2007 este Grupo celebrou unha reunión de traballo. Durante este ano creouse o Subgrupo de Traballo “Formación do Traballador Autónomo” que tras catro reunións elaborou un documento, pendente de aprobación polo Grupo de Traballo.
Ao existir dificultades para chegar a acordos, o Grupo ten previsto elevar esta situación ao Pleno, a través dun informe para elaborar polo seu Presidente.
Durante o ano 2008 existiron dificultades para chegar a acordos, polo que o Grupo non realizou ningunha reunión durante este período.
Durante o ano 2009 o Grupo de Traballo reuniuse unha vez e acordou renovar as súas actividades para elaborar dous documentos, un sobre Coordinación de actividades e outro sobre Formación dos traballadores autónomos, así como estudar as actividades de maior perigo deste colectivo.
Durante o ano 2010 o Grupo reuniuse en tres ocasiones, e finalizou un documento que foi presentado ao Pleno da CNSST. O devandito Pleno aprobou o documento "Traballadores autónomos. Coordinación de actividades preventivas", no que se propoñen medidas para mellorar a seguridade e saúde dos autónomos cando desenvolven a súa actividade en concorrencia con outros traballadores autónomos ou doutras empresas. Así mesmo, o Grupo elaborou un documento con propostas para a formación deste colectivo, cuxo contido se integrou no Plan Nacional de Formación en Prevención de Riscos Laborais.
Durante o ano 2011 o Grupo abordou o estudo dos Indicadores de Seguridade e Condicións de Traballo dos traballadores Autónomos.
O INSHT presentou tres estudos sobre riscos de traballadores autónomos, Análises de sinistralidade 2009 dos traballadores autónomos coas continxencias cubertas, Perfil de riscos e morbilidade atribuíble ao traballo en traballadores autónomos: análise comparativa con asalariados, Traballadores autónomos no sector agropecuario, que servirán de axuda ao Grupo para analizar as causas máis frecuentes de accidentabilidade e a necesidade de levar a cabo un estudo estatístico específico.
En 2014 o Grupo propuxo unha ampliación do mandato, aprobada polo Pleno o 15 de xullo de 2014, e en cumprimento dos seus novos obxectivos traballou na análise da sinistralidade laboral e as ferramentas de asesoramento técnico a disposición dos traballadores autónomos, en particular “Autopreven-t”.
No ano 2015 o Grupo reuniuse en dúas ocasións. Debateuse e analizou o informe “Traballadores autónomos, perfil sociodemográfico e sinistralidade laboral, 2014”, así como a situación da ferramenta de Prevención 10 para Autónomos. Así mesmo, o Grupo analizou o documento “Inaplicabilidade aos autónomos da normativa sobre traballos con risco de exposición ao amianto” trasladado polo Grupo de Traballo Amianto; acordando a constitución dun Subgrupo de Traballo , de carácter mixto, “Amianto-Autónomos”, para profundar neste tema.
A coordinación de actividades empresariais regulada no artigo 24 da Lei 31/1995, do 8 de novembro, de Prevención de riscos laborais e no Real Decreto 171/2004, do 30 de xaneiro, que o desenvolve require un estudo específico cando nun mesmo centro de traballo concorren traballadores autónomos xunto con traballadores doutras empresas. O carácter híbrido do traballador autónomo fai necesario precisar os seus dereitos e obrigacións cando presta servizos en concorrencia con outros traballadores autónomos ou con traballadores por conta allea dependentes doutras empresas. Por tanto, de seguido precísase o alcance destes dereitos e obrigacións así como a forma idónea de facelos efectivos.
Obrigacións de traballadores autónomos en materia de coordinación de actividades empresariais
O Estatuto do Traballo Autónomo aprobado pola Lei 20/2007, de 11 xullo, en materia de coordinación de actividades preventivas, a través do seu artigo 8.3, remite expresamente aos artigos 24.1 e 24.2 da Lei de Prevención de riscos laborais, polo que procede o exame dos devanditos preceptos legais:
- O artigo 24.1 da Lei de Prevención de riscos laborais e o Capítulo II do Real Decreto 171/2004, do 30 de xaneiro, regulan a concorrencia de traballadores de varias empresas nun mesmo centro de traballo. Neste caso se prevé un deber de cooperación na aplicación da normativa de prevención de riscos laborais e establécese un deber de información recíproca sobre os riscos específicos das actividades desenvolvidas que poidan afectar a traballadores doutras empresas presentes no centro e a incidencia da concorrencia nos mesmos.
A concorrencia do traballador autónomo con outros traballadores nun mesmo centro de traballo sitúalle nunha dobre posición xurídica:
a) Por unha banda, ten a obrigación de informar acerca dos riscos que proxecta sobre os demais, información que se facilitará por escrito cando os riscos sexan graves ou moi graves. Para poder cumprir esta obrigación é preciso que o traballador autónomo identifique os riscos da súa actividade e leve a cabo unha cualificación deles con obxecto de determinar se a información debe ou non facilitarse por escrito.
b) Doutra banda, ten dereito a ser informado acerca dos riscos que proxectan os demais traballadores concorrentes sobre el, así como sobre as situacións de emerxencia que se produzan, información que facilitará aos seus traballadores por conta allea (no seu caso). Para que o exercicio deste dereito sexa eficaz, o traballador autónomo require formación en prevención de riscos laborais que lle permita asimilar a información facilitada.
- O artigo 24.2 da Lei de Prevención de riscos laborais e o Capítulo III do Real Decreto 171/2004, do 30 de xaneiro, prevé a concorrencia de traballadores de varias empresas nun centro de traballo do que un empresario é titular.
Neste caso o empresario titular do centro debe informar ás empresas e os traballadores autónomos concorrentes sobre os riscos propios do centro de traballo que poidan afectar as actividades por eles desenvolvidas, así como das medidas preventivas e de emerxencia.
O traballador autónomo concorrente, pola súa banda, ten as seguintes obrigacións:
-Ter en conta a información recibida do empresario titular do centro de traballo
-Cumprir as instrucións dadas polo titular do centro de traballo
-Trasladar esta información e instrucións os traballadores ao seu cargo (no seu caso)
O traballador autónomo require, neste caso, formación en materia de prevención de riscos laborais para asumir a información facilitada polo titular do centro e para poder dar cumprimento ás instrucións dadas por el.
As instrucións facilitadas polo titular do centro de traballo deberán comprender, en todo aso as limitacións de acceso a zonas especialmente perigosas do centro de traballo e limitacións no uso de máquinas, equipos ou instalacións especialmente perigosos salvo que estea xustificado por razón da actividade do autónomo e sempre que dispoña de cualificación adecuada.
- Así mesmo, debe de terse en conta que o artigo 8.5 do Estatuto do Traballo Autónomo indica que, cando os traballadores autónomos deban de operar con maquinaria, equipos, produtos, materiais ou útiles proporcionados pola empresa para a que executan a súa actividade profesional, pero non realicen esa actividade no centro de traballo de tal empresa, esta asumirá as obrigacións consignadas no último parágrafo do artigo 41.1 da Lei 31/1995.
É dicir, cando o traballador autónomo desenvolva a súa actividade fóra do centro de traballo da empresa que lle proporciona maquinaria, equipos, produtos, materiais ou útiles recibirá información do devandito empresario para que a súa utilización prodúzase sen risco para a súa seguridade e saúde. Ademais, este último debe requirir dos fabricantes, importadores e subministradores, se estes non lla deron, a información necesaria para que a utilización e manipulación da maquinaria, equipos, produtos, materias primas e útiles de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a saúde do traballador autónomo.
Deber de vixilancia das empresas que contratan con autónomos
Nos supostos de concorrencia de traballadores de varias empresas nun centro de traballo cando existe un empresario principal, o artigo 8.4 do Estatuto do Traballo Autónomo sinala que:
“As empresas que contraten con traballadores autónomos a realización de obras e servizos correspondentes á propia actividade daquelas, e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberán vixiar o cumprimento da normativa de prevención de riscos laborais por estes traballadores.”
No ámbito do sector da construción, o art. 11.2 parágrafo 1º do RD 1627/1997 establece que: “ Os contratistas e subcontratistas serán responsables da execución correcta das medidas preventivas fixadas no plan de seguridade e saúde no relativo ás obrigacións que lles correspondan a eles directamente ou, no seu caso, aos traballadores autónomos por eles contratados.”
Responsabilidades das empresas que contratan con autónomos
No caso de que as empresas incumpran as obrigacións ás que se fixo referencia anteriormente asumirán as obrigacións indemnizatorias dos danos e prexuízos ocasionados, a condición de que exista relación causal directa entre tales incumprimentos e os prexuízos e danos causados, tal e como dispón o artigo 8.6 do Estatuto do Traballo Autónomo.
Pola súa banda, no ámbito da construción o artigo 11.2 do Real Decreto 1627/1997 establece a responsabilidade solidaria de contratistas e subcontratistas respecto da correcta execución polo traballador autónomo por eles contratado das medidas preventivas fixadas no plan.
Conclusións
I) As Administracións Públicas competentes asumirán un papel activo en relación coa prevención de riscos laborais dos traballadores autónomos, por medio de actividades de promoción da prevención, asesoramento técnico, vixilancia e control do cumprimento polos os traballadores autónomos da normativa de prevención de riscos laborais.
II) É necesario propoñer formas eficaces para que os traballadores autónomos poidan levar a cabo a identificación dos riscos da súa actividade e poder así facilitar información acerca dos riscos proxectados aos traballadores de empresas concorrentes no centro de traballo. Propóñense as seguintes fórmulas alternativas, con carácter non exhaustivo:
1) Nada impide que o propio traballador autónomo, en por si e con carácter voluntario, leve a cabo unha identificación e valoración dos riscos que proxecta a súa actividade. Neste caso require formación específica en materia preventiva correspondente en función dos riscos da súa actividade e nos termos previstos no Real Decreto 39/97, do 17 de xaneiro, que aproba o Regulamento dos Servizos de prevención.
2) O uso de micro-guías por sectores de actividade que identifiquen os riscos propios do sector, que fagan unha valoración deles e unha proposta de medidas preventivas.
Estes documentos deberán elaborarse polo INSHT, polos os órganos técnicos das Comunidades Autónomas e polas entidades públicas competentes coa coordinación do INSHT que establecerá, no seu caso, uns contidos mínimos. Tamén poderían colaborar na elaboración as entidades técnicas competentes.
Sería conveniente articular distintas vías para acceder a estas micro-guías: colexios profesionais, asociacións profesionais, escolas taller e casas de oficios, talleres de emprego, organizacións sindicais e empresariais, órganos técnicos das Comunidades Autónomas e/ou INSHT, Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social e outras entidades técnicas competentes.
3) Naqueles casos en que o traballador autónomo teña traballadores por conta allea e teña concertado un servizo de prevención alleo, debe ser posible incluír no devandito concerto a identificación dos riscos proxectados polo autónomo na súa intervención no proceso de traballo.
III) Doutra banda, para que o intercambio de información que implica a coordinación sexa eficaz, o traballador autónomo require formación en prevención de riscos laborais que lle permita asimilar a información facilitada. Nese sentido, o Estatuto do Traballo Autónomo sinala que:
“As Administracións Públicas competentes asumirán un papel activo en relación coa prevención de riscos laborais dos traballadores autónomos, por medio de actividades de promoción da prevención, asesoramento técnico, vixilancia e control do cumprimento polos traballadores da normativa de prevención de riscos laborais.”
Iso implica que as ditas Administracións deben adoptar as medidas necesarias para que os traballadores por conta propia ou autónomos poidan acceder a unha formación en prevención de riscos laborais suficiente, específica e adaptada ás particularidades profesionais deles.
1) O custo desta formación, cando sexa financiada con fondos públicos, non recaerá sobre o propio traballador autónomo.
2) Neste sentido, propóñense as seguintes vías de acceso á formación para os traballadores autónomos, coas fórmulas de financiamento que se adopten:
a) A través das seguintes entidades:
-Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo e os órganos e organismos técnicos das administracións autonómicas
-Asociacións de autónomos e axentes sociais
-Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social
b) Cabe tamén a posibilidade de constitución de fórmulas asociativas entre traballadores autónomos que desenvolvan actividades nun mesmo centro de traballo, edificio, centro comercial, ou ben, que pertenzan ao mesmo sector produtivo ou que desenvolvan actividades nun polígono industrial ou área xeográfica limitada.
c) Por último, existe tamén a posibilidade de acceder á formación, se así o considerase oportuno o propio traballador autónomo, a través de entidades públicas ou privadas con capacidade para desenvolver actividades formativas específicas nesta materia ou dun servizo de prevención alleo (adaptando a normativa vixente naqueles casos en que sexa necesario).
Así mesmo, proponse a posibilidade de que aqueles traballadores autónomos con traballadores ao seu cargo poidan concertar a súa propia formación coa entidade que a facilite aos seus traballadores por conta allea estendendo os efectos do concerto ao traballador autónomo.
IV) Sen prexuízo das obrigacións establecidas nos artigos 8.4 e 8.5 do LETA, relativas aos deberes de vixilancia e información, cando o empresario, que contrate cun traballador autónomo obras ou servizos correspondentes á súa propia actividade, estime que os riscos e necesidades preventivas requíreno, poderá facilitar ao traballador autónomo a formación necesaria en cada caso.
Isto mesmo sería de aplicación no caso de autónomos contratados formando parte de comunidades de bens ou sociedades civís sen traballadores ao seu cargo.
O indicado anteriormente aplicarase sen prexuízo das obrigacións legais establecidas para os traballadores autónomos con asalariados ao seu cargo na súa condición de empresarios.
V) En coherencia coa normativa de prevención de riscos laborais e dada a importancia deste colectivo, considérase necesario que as empresas que contraten ou subcontraten traballadores autónomos contemplen especificamente no seu Plan de Prevención de riscos laborais a presenza dos devanditos traballadores.
VI) Proponse o deseño e desenvolvemento de campañas de divulgación e concienciación social, por parte de todos os axentes implicados, con obxecto de fomentar a implantación dunha cultura preventiva entre os traballadores autónomos e de dar a coñecer os instrumentos postos á súa disposición para a consecución destes obxectivos.